مختصری از امواج رادیویی و تقسیم بندی باند ها و فرکانس ها

امروزه و در عصر پیشرفت تکنولوژی، کاربرد و استفاده از طیف های فرکانسی و امواج رادیویی در حال گسترش روزافزون است. مهم ترین مزیت این فناوری کاهش حجم اتصالات و وسایل رابط همچون سیم ها و کابل ها هستند که در نتیجه موجب کاهش چشم گیر هزینه ها می گردند. به طوری که روابط بدون سیم جایگزین مطمئن آنها می شوند.

ارتباطات به وسیله امواج رادیویی، برپایه قوانین فیزیک و انرژی امواج الکترومغناطیسی استوار است. بدین منظور برخی مفاهیم اولیه مربوط به این موضوع را به اجمال از نظر می گذرانیم.

همه ما تاکنون عباراتی نظیر UHF, VHF, AM, FM و ... را شنیده ایم. فضای اطراف ما آکنده از امواج رادیویی است که در تمام جهات در حال انتشار و عبور و مرور می باشند. اصولا یک موج رادیویی یک موج الکترومغناطیسی می باشد که معمولا توسط آنتن منتشر می گردد. امواج رادیویی دارای فرکانس های مختلفی هستند، که برحسب کاربری مطابق با استانداردهایی تقسیم بندی شده اند. در آمریکا FCC کمیته ملی ارتباطات مسئولیت مدیریت و تصمیم گیری در مورد تخصیص طیف های فرکانسی و صدور مجوز و یا تعیین استانداردها را برعهده دارد.

امواج رادیویی در هوا با سرعتی نزدیک به سرعت نور انتقال می یابند. این امر یکی از مهم ترین مزایای این فناوری می باشد که نقش بسزایی در تسریع ارتباط به عهده دارد.

واحد اندازه گیری فرکانس رادیویی hertz "هرتز" یا "سیکل بر ثانیه" است و برای فرکانس های بزرگ تر، جهت خواندن و نوشتن از عباراتی مانند KHz "کیلوهرتز"، MHz "مگا هرتز" و ... استفاده می شود. در جدول تقسیم بندی فرکانس ها برحسب واحد آمده است.

امواج رادیویی دارای فرکانس ها و باندهای مختلفی هستنتد، به وسیله یک گیرنده مخصوص رادیویی شما می توانید، امواج مربوط به همان گیرنده را دریافت نمایید. برای مثال زمانی که شما مشغول گوش دادن به یک ایستگاه رادیویی هستید، گوینده فرکانس ۹۱.۵ MHz و باند FM را اعلام می کند. رادیوی FM شما تنها می تواند گستره فرکانسی تخصیص یافته مربوط به خود را دریافت نماید.

Wavelength یا طول موج یک سیگنال الکترومغناطیسی با فرکانس یا بسامد آن رابطه معکوس دارد، بدین معنی که بالاترین فرکانس کوتاه ترین طول موج را دارا می باشد . در کل سیگنال های با طول موج های بلند تر مسافت بیشتری را می پیمایند و از قابلیت نفوذ بهتری در میان اجسام در برابر سیگنال های دارای طول موج کوتاه برخوردارند.

دردسته بندی امواجی که قبلا ذکر شد هر گروه کاربردهای خاص خود را دارد در زیر برخی از آنها آمده است :

۱) متحرک هوانوردی

۲) ناوبری رادیویی

۳) آماتور

۴) آماتور ماهواره ای

۵) پخش همگانی صدا

۶) متحرک خشکی

۷) متحرک دریایی

۸) هواشناسی ماهواره ای

۹) تعیین موقعیت رادیویی و ماهواره ای

۱۰) تحقیقات فضایی

۱۱) پخش تصاویر تلویزیونی

و غیره... که خود نیز دارای دسته بندی هستند.

یک موج رادیویی یک موج الکترومغناطیسی است که میتواند بوسیله یک آنتن انتشار یابدوهمانطور که میدانید امواج رادیویی فرکانسهای متفاوتی دارند یکی از سوالهای ابتدایی شما ممکن است این باشد که چرا برخی از امواج و فرکانسهایی که حتی بر روی یک باند مشترک منتشر می شوندمثلا باند "F M" چرا بوسیله رادیوهای گیرنده خانگی قابل دریافت نمی باشند؟

پاسخ این است که گیرنده خانگی شما فقط میتواند باندهاوفرکانسهایی را که کارخانه سازنده از پیش برای آن تعیین کرده و مثلا برای موج FM بین ۸۸ megahertz تا ۱۰۸ megahertz می باشد را دریافت نماید.